شفاعت در روز قيامت، در اختيار خداوند سبحان است و خود حق‌تعالي اوّلين شفيع روز قيامت مي‌باشد. ذات باري تعالي شفاعت را در وحلۀ اوّل در اختيار قرآن کريم و عترت گذارده و آن دو ثقل گران‌بها ـ که تجلّي ذاتيِ خداي سبحان هستند ـ به اذن الهي و اجازه خداوند متعال به شفاعت مي‌پردازند. همچنين انبياي الهي، علماي دين، شهداء و مومنين نيز در روز قيامت مي‌توانند شفيع باشند.

از منظر آیات بيّنات قرآن کریم و روایات شريفة حضرات معصومین(، شفاعت، امری مسلّم، قطعی و مورد تأیید است:

>مَنْ ذَا الَّذي يشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ<^[1]

کيست آن که جز به خواست و فرمان او نزد وي شفاعت کند؟

>وَ لا يشْفَعُونَ إِلاَّ لِمَنِ ارْتَضي<^[2]

و جز براي کسي که [خدا] رضايت دهد، شفاعت نمي‌کنند.

>لا يمْلِکُونَ الشَّفاعَةَ إِلاَّ مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمنِ عَهْداً<^[3]

اختيار شفاعت را ندارند، جز آن کس که از جانب [خداي] رحمان پيماني گرفته است.

در رواياتي که شیعه و سنّی نيز نقل کرده‌اند، شفاعت، امری قطعی بر شمرده شده است. در ادامه به یک روایت از اهل سنّت و یک روایت از شیعه اشاره می‌شود:

در کتاب «صحیح بخاری» که نزد علمای اهل سنّت، از اعتبار ویژه‌ای برخوردار است، نقل شده که پیامبر اکرم$ فرمودند:

«لِكُلِّ نَبِيّ دَعْوَةٌ قَد دَعَا بِهَا فَاسْتُجيبَ فَجَعلتُ دَعوَتي شَفَاعَةً لِاُمَّتي يَومَ القِيَامَةِ»[4]

هر پیامبری خواسته‌ای برای امتش دارد و من خواستۀ خودم را شفاعت برای امّتم در روز قيامت، قرار دادم.

همچنین در کتب روائي شیعه از قول ائمّة معصومين( نقل شده ‌است:

«مَا أَحَدٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ إِلَّا وَ هُوَ مُحْتَاجٌ إِلَي شَفَاعَةِ مُحَمَّدٍ$ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»[5]

هيچ‌کس از اوّلين و آخرين نيست جز آنکه در روز قيامت به شفاعت حضرت محمد$ نيازمند است.

بنا بر اين، از ديدگاه اعتقادي اسلام، تردیدی وجود ندارد که پيامبر گرامي$ و اهل‌بیت( در قیامت، واسطۀ آمرزش بندگان می‌شوند.

در واقع، همان‌‌گونه که آن بزرگواران، در دنیا واسطۀ فیض الهی هستند و نعمت‌هاي الهی از طريق آنان به بندگان می‌رسد، در قیامت نیز واسطۀ فیض الهی بوده و رحمت و مغفرت پروردگار متعال به واسطه و وسیلۀ آن ذوات مقدّس، به بندگان تعلّق می‌گیرد و به اين طريق وارد بهشت می‌گردند.